فیستول مقعدی یک مجرای غیرطبیعی است که بین کانال مقعد (انتهای دستگاه گوارش) و پوست اطراف مقعد ایجاد می شود. این بیماری مقعدی با گذشت زمان بهتر نمی شود و در صورت عدم درمان منجر به بروز عوارض جانبی آزاردهنده ای برای کودکان می شود. به همین دلیل بهتر است بعد از مشاهده علائم آن برای تشخیص و درمان زودهنگام اقدام کنید. در این مقاله از ونک لیزر با ما همراه باشید تا بیشتر با فیستول مقعدی کودکان آشنا شوید.
علت فیستول مقعدی کودکان
در اغلب موارد فیستول مقعدی در اثر درمان نکردن به موقع آبسه های مقعدی ایجاد می شود. آبسه مقعدی یک غده پر از چرک است که منجر به ترشحات مقعدی بد بو می شود. زمانی که این بیماری بدون درمان رها می شود پیشرفت می کند و در نهایت منجر به تشکیل فیستول مقعدی می شود. بهترین روش درمان برای آبسه تخلیه آن با استفاده از جراحی است. علاوه بر آبسه، برخی از بیماری های دستگاه گوارش مانند کولیت اولسراتیو، بیماری کرون و اسهال مزمن (طولانی مدت) در کودکان می توانند منجر به فیستول مقعدی شود.
علاوه بر موارد بالا، برخی از نوزادان با فیستول مقعدی متولد می شوند و علت آن ناهنجاری های آنورکتالی است که باعث می شوند مقعد و رکتوم نوزاد به درستی رشد نکنند.
علائم فیستول مقعدی در کودکان
علائم فیستول مقعدی بسیار مشابه به علائم آبسه مقعدی است به همین دلیل در اغلب موارد والدین ممکن است حتی متوجه ابتلا به فیستول نشوند. شایع ترین علائم فیستول در کودکان عبارتند از:
- تشکیل یک توده پر از چرک، سفت و متورم در اطراف مقعد
- ترشح مکرر چرک (معمولا زرد) در نزدیکی دهانه مقعد
- خارش مقعد
- خونریزی
- درد مقعد
- تب و لرز
- قرمزی پوست اطراف مقعد
- مشکلات ادراری
در صورتی که کودک شما هر یک از این علائم را تجربه می کند باید هرچه سریع تر برای تشخیص مشکل به یک متخصص مراجعه کنید.
عکس فیستول مقعدی در کودکان
نحوه تشخیص فیستول مقعدی کودکان
برای تشخیص فیستول مقعدی کودکان، متخصص ابتدا یک معاینه فیزیکی از مقعد انجام می دهد تا بتواند دهانه فیستول که در نزدیکی دهانه مقعد ایجاد می شود را پیدا کند. همچنین با لمس ناحیه و فشار دادن آن تلاش می کند تا وجود درد را تشخیص دهد. علاوه بر معاینه فیزیکی پزشک ممکن است از روش های زیر برای تایید تشخیص استفاده کند:
- پروب فیستول: در این روش پزشک یک پروب بلند و نازک را وارد دهانه بیرونی فیستول می کند تا انتهای کانال فیستول را پیدا کند.
- آنوسکوپی: در این روش پزشک یک آنوسکوپ را برای مشاهده داخل کانال مقعد استفاده می کند.
- سونوگرافی مقعد یا آنورکتال: در این روش با استفاده از امواج صوتی تصویری از ناحیه مقعد گرفته می شود تا فیستول بتواند با استفاده از آن نوع و عمق فیستول را تشخیص دهد.
درمان فیستول مقعدی کودکان
برای درمان فیستول مقعدی کودکان روش های متفاوتی وجود دارد، اما باید بدانید که این بیماری با استفاده از روش های خانگی مانند حمام سیتز یا داروهای آنتی بیوتیک قابل درمان نیست. این اقدامات فقط به تسکین علائم فیستول و کاهش درد و التهاب آن کمک می کنند. روش های تهاجمی تر مانند لیزر و جراحی تنها روش هایی هستند که می توانند به طور موثر فیستول مقعدی کودکان را درمان کنند. بهترین روش های درمان فیستول کودکان شامل:
- لیزر فیستول: لیزر یک روش کم تهاجمی برای درمان فیستول مقعدی است. این روش به ویژه برای کودکان موثر است، زیرا تحت بیهوشی عمومی انجام می شود و در حین عمل کودک هیچ دردی احساس نمی کند. در این روش پزشک یک فیبر لیزر را وارد دهانه خارجی فیستول می کند و با استفاده انرژی لیزر آن را از بین می برد. لیزر درمانی با حداقل درد، حداقل عوارض جانبی (مانند بی اختیاری مدفوع) و دوران نقاهت کوتاه مدت همراه است.
- فیستولوتومی: فیستولوتومی یکی از جراحی های رایج برای درمان فیستول است که در طی آن تمام طول فیستول برای تخلیه چرک و عفونت باز می شود. پس از جراحی از بخیه استفاده نمی شود و زخم برای ترمیم طبیعی باز گذاشته می شود.
- چسب فیبرین: در این روش کانال فیستول با استفاده از یک ماده پر می شود و به طور کامل بسته می شود. درصد موفقیت این روش بالا نیست، زیرا عفونت را درمان نمی کند و ممکن است فیستول دوباره عود کند.
اگر فیستول مقعدی در اثر بیماری کرون ایجاد شده باشد برای درمان آن از داروهای آنتی بیوتیک و سرکوب کننده های سیستم ایمنی استفاده می شود. در برخی موارد این روش ها می توانند فیستول را به طور کامل درمان کنند، اما امکان بازگشت مجدد فیستول در این روش بالا است.
بعد از درمان فیستول کودک، حتما تمامی مسکن ها و آنتی بیوتیک هایی که پزشک تجویز کرده است تا پایان دوره مصرف کنید. برای کاهش درد کودک نیز می توانید روزانه 3 یا 4 بار از حمام سیتز استفاده کنید و یک رژیم غذایی پر از فیبر تهیه کنید. همچنین تا زمان بهبودی کامل برای جلوگیری از عفونت از پد روی ناحیه جراحی استفاده کنید.
به نقل قول از uclahealthib:
Long-term care depends on the type of fistula and success of the surgery. Some children may be given a special diet to help them have regular bowel movements.
ترجمه: مراقبت طولانی مدت به نوع فیستول و موفقیت جراحی بستگی دارد. ممکن است به برخی از کودکان رژیم غذایی خاصی داده شود تا به آنها در داشتن حرکات منظم روده کمک کند.
منبع: https://uclahealthib.staywellsolutionsonline.com/library/encyclopedia/82,511238en
عوارض درمان نکردن فیستول مقعدی کودکان
در صورتی که فیستول مقعدی بدون درمان رها شود می تواند منجر به عوارض متعددی برای کودک شود، از جمله:
- عفونت مزمن
- آسیب به اسفنکتر مقعدی (عضلات داخل و خارج مقعد)
- آبسه های مکرر
- بی اختیاری مدفوع
- درد مزمن
- زخم های پوستی
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر در کودک، فورا برای بررسی بیشتر به پزشک مراجعه کنید:
- تب بالای 38 درجه سانتی گراد
- افزایش درد، قرمزی، تورم یا ترشح در داخل یا نزدیکی مقعد یا رکتوم
- تغییر در مدفوع (اسهال یا یبوست)
- تورم شکمی که از بین نمی رود
- درد شکمی که از بین نمی رود
- وجود مخاط، چرک یا خون در مدفوع (قرمز تیره یا روشن)
- استفراغ مداوم
- اختلال در کنترل حرکات روده (بی اختیاری)
فیستول مقعدی در کودکان نادرتر از بزرگسالان است، اما امکان ابتلا به آن وجود دارد، به همین دلیل بهتر است در صورتی که علائم آن را در کودک خود مشاهده می کنید برای درمان به موقع به یک متخصص مراجعه کنید. امروزه فیستول کودکان به راحتی با روش های کم تهاجمی مانند لیزر درمان می شود.
