بارداری تغییرات متعددی در بدن ایجاد می کند که یکی از آنها تغییر در عادات دفع مدفوع است. اگرچه یبوست در بارداری شایع تر است، اما برخی از زنان در دوران بارداری دچار اسهال می شوند. اگر دائما دستشویی می روید و مدفوع آبکی و روان را تجربه می کنید به اسهال مبتلا هستید. اسهال در دوران بارداری می تواند بسیار آزاردهنده باشد، اما میتوانید با استفاده از روش های خانگی و تغییر در سبک زندگی به خوبی آن را مدیریت کنید. در این مقاله از ونک لیزر با ما همراه باشید تا بیشتر با علت اسهال در بارداری و روش های درمان آن آشنا شوید.
آیا اسهال در بارداری طبیعی است؟
در حال حاضر هیچ آمار دقیقی از میزان شیوع اسهال در بین زنان باردار وجود ندارد، اما باید بدانید که اسهال در بارداری یک مشکل نسبتا شایع است و زنان در مراحل مختلف بارداری و به علل متفاوتی دچار آن می شوند. اسهال در بارداری ممکن است به علت تغییرات هورمونی این دوران ایجاد شود یا ناشی از مواردی مانند مسمومیت غذایی یا مصرف برخی داروهای خاص در بارداری باشد. اسهال در بارداری معمولا سریع (پس از چند روز) از بین میرود، اما اگر علائم آن ادامه داشتند یا تشدید شدند باید برای بررسی بیشتر به پزشک مراجعه کنید.
علت اسهال در بارداری
معمولا اسهال نتیجه مستقیم از بارداری نیست. اما عواملی وجود دارند که می توانند احتمال ایجاد آن را در بارداری افزایش دهند. در ادامه به بررسی علل شایع اسهال در دوران بارداری می پردازیم.
نوسانات هورمونی
اسهال به ویژه در اوایل باردای می تواند به دلیل تغییرات هورمونی، به ویژه هورمون پروژسترون باشد. پروژسترون هورمونی است که در بارداری نقش بسیار مهمی دارد و سطح آن پس از تخمک گذاری و بارور شدن تخمک به طور قابل توجهی افزایش پیدا می کند. پس از بارور شدن تخمک ها این هورمون منجر به آرام و شل شدن رحم و روده می شود. در اغلب افراد این امر منجر به یبوست می شود، اما در برخی از زنان باردار می تواند منجر به اسهال شود.
نزدیک شدن زمان زایمان
اسهال در سه ماه آخر بارداری و به ویژه چند روز قبل از زایمان شایع است. در برخی از زنان اسهال می تواند نشانه این باشد که تا زایمان چند روز یا چند هفته باقی مانده است. اسهال در سه ماه سوم بارداری ناشی از آزاد شدن پروستاگلاندین ها است. پروستاگلاندین ها به نرم کردن دهانه رحم برای زایمان کمک می کنند و همچنین می توانند منجر به شل شدن مدفوع و اسهال شوند. اگر علاوه بر اسهال، افزایش ترشحات واژن یا مخاط و درد کمر را تجربه می کنید، می تواند نشانه نزدیک شدن زمان زایمان باشد.
تغییرات رژیم غذایی
بارداری می تواند منجر به تغییر در رژیم غذایی و هوس های غیرمعمول شود. ممکن است در این دوران بیشتر غذاهای حاوی فیبر بخورید یا آب بیشتری بنوشید. همه این موارد می توانند منجر به شل شدن مدفوع و اسهال در دوران بارداری شوند.
عفونت و مسمومیت غذایی
اسهال در بارداری اگر با علائمی مانند حالت تهوع، استفراغ و درد شکم همراه باشد می تواند نشان دهنده عفونت روده یا مسمومیت غذایی باشد. اگر اسهال با علائم عفونت و مسمومیت غذایی همراه است باید فورا به پزشک مراجعه کنید، زیرا این مشکلات می توانند منجر به عوارض جدی در دوران بارداری شوند.
مشکلات گوارشی مزمن
اگر فرد پیش از بارداری به مشکلات مزمن گوارشی که منجر به اسهال می شوند مبتلا باشد در بارداری نیز علائم آنها را تجربه می کند. برخی از این بیماری ها عبارتند از سندرم روده تحریک پذیر (IBS)، کرون روده و بیماری سلیاک.
داروها و مکمل ها
مصرف برخی از داروها و مکمل ها در دوران بارداری می تواند منجر به عوارض جانبی مانند حالت تهوع، یبوست و اسهال شود. در اغلب موارد علت این امر محتوای بالای آهن در این داروها و مکمل ها است که می تواند برای معده و روده مضر باشد.
درمان فوری اسهال در بارداری
برای درمان اسهال در بارداری روش های متنوعی وجود دارد. معمولا ابتدا توصیه می شود در رژیم غذایی تغییراتی ایجاد کنید و در صورتی که بهبودی حاصل نشد به توصیه پزشک می توانید از داروهای ایمن برای درمان اسهال در بارداری استفاده کنید. در ادامه به بررسی بیشتر روش های درمان اسهال در بارداری می پردازیم.
درمان خانگی اسهال در بارداری
ساده ترین روش درمان اسهال بارداری ایجاد تغییر در سبک زندگی و رژیم غذایی است که تا حدی زیادی می تواند به برطرف کردن این مشکل کمک کند. برخی از روش های درمان خانگی اسهال در بارداری عبارتند از:
- هیدراته بمانید: اسهال منجر به اجابت مزاج متعدد در طول روز می شود که این امر می تواند باعث کم آبی بدن شده و عوارض جدی، به ویژه در دوران بارداری ایجاد کند. بهتر است برای جایگزین کردن مایعاتی که از دست رفته اند آب و آبمیوه بنوشید.
- غذاهای ملایم بخورید: رژیم غذایی BRAT اغلب برای مشکلات معده، از جمله اسهال، توصیه می شود. رژیم غذایی BRAT شامل مواردی مانند موز، برنج، سس سیب و نان تست است. پایبندی به این رژیم غذایی می تواند به درمان اسهال بارداری کمک کند. در مقابل باید از مصرف غذاهای چرب، سرخ شده یا تند پرهیز کنید، زیرا این غذاها می توانند اسهال را تشدید کنند.
- پروبیوتیک ها را به رژیم غذایی اضافه کنید: پروبیوتیک ها گروهی از میکروارگانیسم های کوچک هستند و نوعی باکتری خوب محسوب می شوند که در دستگاه گوارش برای ایجاد یک محیط سالم در روده فعالیت می کنند. اضافه کردن پروبیوتیک ها به رژیم غذایی می تواند به درمان اسهال کمک کند.
به نقل قول از kinfertility:
Remember that your body will need extra nourishment once the diarrhoea subsides. Keep eating the same simple foods as when you had diarrhoea, as your digestive system will still be sensitive
ترجمه: به یاد داشته باشید که پس از فروکش کردن اسهال، بدن شما به تغذیه اضافی نیاز خواهد داشت. همان غذاهای ساده ای را که هنگام اسهال مصرف می کردید، ادامه دهید، زیرا سیستم گوارش شما هنوز حساس خواهد بود.
دارو برای اسهال در بارداری
پیش از مصرف هرگونه دارو در دوران بارداری باید با پزشک مشورت شود، زیرا این دوران بسیار حساس است و استفاده از برخی داروها می تواند برای سلامت مادر و جنین خطرناک باشد. مصرف قرص لوپرامید برای درمان اسهال بارداری معمولا بی خطر در نظر گرفته می شود و در برخی موارد ممکن است مکمل های پروبیوتیک برای درمان اسهال بارداری توصیه شوند.
اسهال در بارداری خطرناک است؟
اسهال در بارداری معمولا خطرناک نیست و زنان باردار معمولا آن را تجربه می کنند، اما در موارد خاصی اسهال در بارداری می تواند نگران کننده باشد. اگر اسهال بیش از حد معمول (2-3 روز) طول بکشد باید با پزشک مشورت کنید، زیرا اسهال طولانی مدت منجر به کم آبی بدن می شود که می تواند برای جنین خطرناک باشد. همچنین اگر هر یک از موارد زیر را در کنار اسهال تجربه کردید، صرف نظر از مدت زمانی که آن را تجربه کرده اید، باید به پزشک مراجعه کنید:
- مشاهده خون یا چرک در مدفوع (مدفوع خونی)
- تجربه بیش از 6 بار دفع مدفوع شل و آبکی در طول 24 ساعت
- درد مقعد یا شکم شدید
- تب 39 درجه سانتیگراد یا بالاتر
- تهوع و استفراغ مکرر
- سرگیجه و ضعف شدید
لازم به تکرار است که اگر مشکوک به مسمومیت غذایی هستید، فوراً به پزشک مراجعه کنید. برخی از انواع مسمومیت غذایی، مانند لیستریوز، می توانند برای کودک در حال رشد خطرناک باشند.
