بواسیر یا هموروئید خارجی به توده های کوچکی گفته می شود که در زیر پوست اطراف مقعد و خارج از آن ایجاد می شوند و در اغلب موارد با لمس کردن میتوان آنها را احساس کرد. این توده ها می توانند باعث خونریزی و خارش شوند. هموروئید خارجی به دلیل مدفوع بزرگ و سفت، نشستن طولانی مدت در دستشویی، زور زدن زیاد در حین اجابت مزاج و بارداری به وجود می آید. وجود این توده ها می تواند باعث تشکیل یک لخته شود که به آن هموروئید خارجی ترومبوزه گفته می شود و می تواند بسیار دردناک باشد. گاهی برای درمان هموروئید خارجی از روش های خانگی مانند استفاده از کمپرس سرد استفاده می شود اما در بواسیر های خارجی شدید ممکن است نیاز به جراحی و لیزر وجود داشته باشد.
علائم بواسیر خارجی
افراد مبتلا به هموروئید خارجی اغلب اگر ناحیه اطراف مقعد را لمس کنند، می توانند یک توده حساس را احساس کنند. بسته به شدت بواسیر خارجی طیف وسیعی از علائم ممکن است بروز پیدا کند. برخی از علائمی که ممکن است در ابتلا به بواسیر خارجی تجربه کنید عبارتند از:
- وجود خون در مدفوع
- وجود یک یا چند توده آبی رنگ در پوست اطراف مقعد
- خارش در اطراف مقعد یا رکتوم
- درد در اطراف مقعد به وِیژه در حین نشستن
این علائم ممکن است به دلایل دیگری نیز بروز پیدا کنند پس برای معاینه و بررسی آنها حتما باید به پزشک مراجعه کرد.
علت هموروئید خارجی
هموروئید خارجی می تواند به دلایل متفاوتی ایجاد شود در زیر به بررسی شایع ترین این علل می پردازیم :
- بلند کردن اجسام سنگین
- کمبود فیبر در رژیم غذایی
- چاقی و اضافه وزن
- ایستادن یا نشستن طولانی مدت
- بارداری
- آسیت
- زور زدن در حین اجابت مزاج
- نشستن طولانی مدت در دستشویی
- یبوست
- اسهال مزمن
هموروئید یکی از شایع ترین بیماری ها می باشد و احتمال ابتلا به آن با بالا رفتن سن به دلیل کمتر شدن توانایی تحمل وزن و فشار، افزایش می یابد . بواسیر خارجی به دلیل اینکه در بیرون از مقعد قرار گرفته است حساس تر است و درد بیشتری نسبت به بواسیر داخلی ایجاد می کند.
پیشگیری از هموروئید خارجی
بهترین راه برای جلوگیری از بواسیر خارجی پیشگیری از یبوست و مدفوع سفت و خشک است. در زیر به برخی از روش هایی که می تواند به پیشگیری از هموروئید خارجی کمک کند اشاره می شود :
- افزایش مقدار فیبر در رژیم غذایی ( میوه، سبزیجات، نان و غلات)
- نوشیدن آب و جلوگیری از بروز کم آبی در بدن
- فعالیت بدنی منظم به ویژه تمرین هایی که حرکت روده را تقویت می کنند
- عدم نشستن طولانی مدت در دستشویی
- عدم زود زدن برای دفع مدفوع
- استفاده از ملین ها
- بلند نکردن وسایل سنگین
بواسیر خارجی در بارداری
به وجود آمدن هموروئید خارجی در بین زنان باردار به دلیل اضافه شدن وزن جنین و ورود فشار به لگن بسیار شایع است. بروز هموروئید خارجی در زنان بارداری اغلب در سه ماه آخر بارداری رخ می دهد. اگر بر اثر بارداری دچار هموروئید شوید به احتمال زیاد تا زمان زایمان این مشکل ادامه داشته باشد اما در اکثر موارد بعد از زایمان بواسیر خارجی از بین می رود.
درمان بواسیر خارجی
در اغلب موارد بواسیر خانگی بعد از چند روز از بین می رود یا با روش های خانگی بهبود پیدا می کند. معمولا بواسیر خارجی نیازی به درمان های پزشکی ندارد مگر اینکه درد زیادی ایجاد کند یا اینکه بسیار بزرگ شده باشد. بهبود کامل بواسیر خارجی گاهی می تواند تا سه هفته طول بکشد. در زیر به بررسی همه روش های درمان هموروئید خارجی می پردازیم.
درمان خانگی هموروئید خارجی
درمان خانگی بواسیر خارجی به روش های متفاوتی انجام می شود. رایج ترین این روش ها شامل :
- نوشیدن آب : افزایش نوشیدن آب به نرم شدن مدفوع سفت کمک می کند در نتیجه باعث می شود که در حین اجابت مزاج نیاز به فشار برای دفع مدفوع کاهش یابد و همین امر به بهبود بواسیر خارجی کمک می کند.
- استفاده از مکمل های فیبر : مصرف مکمل‌های فیبر مانند سیتروسل و متاموسیل می‌تواند یبوست را کاهش داده و به هموروئید کمک کند.
- استفاده از کمپرس یخ یا کمپرس سرد : قرار دادن کمپرس یخ یا سرد روی ناحیه آسیب دیده می تواند به کاهش درد کمک کند.
- حمام سیتز : منظور از حمام سیتز نشستن در آب گرم می باشد. نشستن در آب گرم می تواند به کاهش درد ناشی از هموروئید خارجی کمک کند
برخی دیگر از درمان های خانگی هموروئید خارجی شامل استفاده از فندق جادوگر، آلوئه ورا، روغن درخت چای و روغن نارگیل می باشد.
درمان دارویی بواسیر خارجی
درمان هموروئید خارجی با دارو به اشکال مختلفی از جمله شیاف، پماد و قرص انجام می شود. معمولا این دارو ها بدون نسخه از داروخانه ها قابل تهیه هستند :
- پماد برای بواسیر خارجی : معمولا از پماد ها برای کاهش خارش مقعد ناشی از بواسیر استفاده می شود. برخی از پماد هایی که برای هموروئید خارج استفاده می شوند شامل هیدروکورتیزون، لیدوکائین و کالموسپتین می باشند. این پماد ها باید مستقیما روی بواسیر خارجی مالیده شوند.
- قرص بواسیر خارجی : اغلب قرص هایی که برای درمان بواسیر استفاده می شوند برای تسکین درد و کاهش التهاب ناشی از بواسیر هستند. قرص هایی که برای درمان هموروئید خارجی استفاده می شوند شامل ایبوپروفن، استامینوفن و ناپروکسن می باشند.
درمان بواسیر خارجی بدون جراحی
اگر با استفاده از روش های خانگی و دارو بواسیر خارجی درمان نشود، بواسیر دچار خونریزی شدید شود یا منجر به هموروئید خارجی ترومبوز شود پزشک ممکن است از سایر روش های پزشکی برای درمان بواسیر خارجی استفاده کند. درمان بواسیر خارجی بدون جراحی شامل :
- بستن بواسیر با نوار لاستیکی : در این روش انتهای بواسیر با یک نوار لاستیکی بسته می شود تا از رسیدن خون به آن جلوگیری شود. به مرور زمان اندازه بواسیر کوچک تر می شود و قطع می شود.
- اسکلروتراپی : در این روش یک محلول شیمیایی به بواسیر تزریق می شود که آن را کوچک می کند و از بین می برد. این روش برای درمان بواسیر های خفیف بسیار کاربردی است و سریع و بدون درد انجام می گیرد.
- لیزر بواسیر : در لیزر بواسیر خارجی خون رسانی به به بواسیر متوقف می شود. در این روش آسیب به عضله های اسفنکتر به کمترین حد می رسد. بعد از انجام لیزر بواسیر خارجی فرد به راحتی می تواند به زندگی روزمره خود ادامه دهد و دوره نقاهت طولانی مدتی ندارد.
برای برداشتن هموروئید های بزرگ، ترومبوز و عود شونده معمولا از جراحی ( هموروئیدکتومی) استفاده می شود.
خطرات بواسیر خارجی
گاهی هموروئید خارجی می تواند باعث به وجود آمدن خطرات و عوارضی شود. برخی از این خطرات احتمالی عبارتند از :
- لخته خون: هموروئید خارجی ترومبوز باعث به وجود آمدن لخته خون می شود. این لخته خون در اغلب موارد با درد شدید و تورم همراه است که می تواند نشستن، ایستادن یا راه رفتن را سخت کند.
- اسکین تگ (منگوله پوستی): بعد از درمان هموروئید خارجی ترومبوز ممکن است یک منگوله پوستی بر سطح پوست باقی بماند
- کم خونی : بواسیر می تواند منجر به خونریزی شود و اگر برای مدت طولانی درمان نشود فرد می تواند دچار کم خونی شود
- عفونت : خاراندن یا تمیز نگه نداشتن بواسیر خارجی می تواند منجر به وارد شدن آسیب به بواسیر شود و ممکن است از طریق این آسیب دیدگی باکتری وارد ناحیه آسیب دیده شود و منجر به عفونت شود.
سوالات متداول در مورد بواسیر خارجی
هموروئید خارجی به ندرت می تواند خطرناک باشد. بواسیر خارجی ممکن است باعث به وجود آمدن لخته خون شود و پس از ترکیدن این لخته، خونریزی رخ دهد اما معمولا بعد از چند دقیقه این خونریزی خود به خود بند می آید.
می توان بواسیر خارجی را لمس کرد اما این لمس باید به صورت ملایم و با دست تمیز انجام شود. پیشنهاد می شود برای جلوگیری از تحریک بیشتر یا عفونت از دست زدن و خاراندن هموروئید خارجی خودداری کنید.
هموروئید خارجی می تواند دردناک باشد. معمولا درد هموروئید خارجی پس از اجابت مزاج، زور زدن زیاد یا بلند کردن اجسام سنگین اتفاق می افتد.
