شربت لاکتولوز یک داروی ملین (روان کننده شکم) است که از لاکتوز ساخته شده است و کاربرد اصلی آن درمان یبوست مزمن است. در برخی از موارد از این شربت برای پیشگیری یا درمان عوارض جانبی بیماری های کبدی نیز استفاده می شود. در این مقاله از ونک لیزر با ما همراه باشید تا بیشتر با شربت لاکتولوز، کاربرد و نحوه استفاده از آن آشنا شوید.
شربت لاکتولوز برای چیست؟
از شربت لاکتولوز برای درمان بیماری های زیر استفاده می شود:
- یبوست
- بواسیر یا هموروئید
- انسفالوپاتی کبدی
شربت لاکتولوز برای بواسیر (هموروئید)
هموروئید یک بیماری مقعدی است که منجر به تورم رگ های اطراف مقعد و داخل رکتوم می شود. بواسیر به دو نوع هموروئید خارجی و هموروئید داخلی تقسیم می شود که نوع خارجی آن در اطراف مقعد و نوع داخلی آن در داخل رکتوم تشکیل می شود. یکی از عوامل اصلی ایجاد و تشدید این بیماری، یبوست و زور زدن در دستشویی است. به همین دلیل افرادی که در اثر یبوست دچار بواسیر می شوند باید ابتدا یبوست را درمان کنند، زیرا حتی اگر هموروئید با استفاده از جراحی درمان شود و یبوست درمان نشده باشد امکان عود و بازگشت مجدد آن وجود دارد.
در اغلب موارد یبوستی که باعث ایجاد هموروئید می شود یبوست مزمن (طولانی مدت) است به همین دلیل برای درمان آن باید از ملین های قوی مانند شربت لاکتولوز استفاده کرد.
شربت لاکتولوز برای کبد چرب
شربت لاکتولوز نمی تواند کبد چرب را درمان کند، اما می تواند برخی از عوارض جانبی که در اثر بیماری های کبدی مانند کبد چرب ایجاد می شوند را درمان کند. این شربت برای درمان و پیشگیری از انسفالوپاتی کبدی تایید شده است. انسفالوپاتی کبدی زمانی رخ می دهد که کبد سموم را به شکل صحیح فیلتر نمی کند. به همین دلیل این سموم در خون جمع شده و بر مغز تاثیر می گذارند و منجر به علائمی مانند گیجی و عدم تمرکز می شوند. لاکتولوز با کاهش آمونیاک خون به درمان این بیماری کمک می کند.
شربت لاکتولوز برای لاغری
شربت لاکتولوز منجر به دفع آب و مواد زائد بدن می شود و از این طریق می تواند باعث کاهش وزن شود، اما این کاهش وزن موقتی است زیرا باعث از دست دادن چربی یا کالری نمی شود. استفاده از شربت لاکتولوز برای لاغری نه تنها موثر نیست بلکه می تواند خطرناک باشد، زیرا استفاده بیش از حد از آن باعث کم آبی بدن، عدم تعادل الکترولیت ها و آسیب به روده بزرگ (مانند تنبلی روده و مشکلات گوارشی) شود.
شربت لاکتولوز برای یبوست
یکی از کاربرد های اصلی شربت لاکتولوز درمان یبوست، به ویژه یبوست مزمن است. لاکتولوز یک قند مصنوعی است که باعث افزایش جذب آب در روده می شود و از این طریق به نرم شدن مدفوع و راحت تر دفع شدن آن کمک می کند. این شربت همچنین فشار روی روده را افزایش می دهد و عضلات آن را وادار به حرکت کردن برای دفع مدفوع می کند.
به نقل قول از www.nhs.uk:
Aim to drink 6 to 8 glasses of water or other liquid during the day while you’re taking lactulose or your constipation may get worse.
ترجمه: در طول مصرف لاکتولوز، سعی کنید در طول روز ۶ تا ۸ لیوان آب یا مایعات دیگر بنوشید، در غیر این صورت یبوست شما ممکن است بدتر شود.
منبع: https://www.nhs.uk/medicines/lactulose/how-and-when-to-take-lactulose
شربت لاکتولوز بعد یا قبل از غذا
شربت لاکتولوز را می توانید بعد یا قبل از غذا استفاده کنید، اما بهتر است برای جلوگیری از عوارض جانبی مانند نفخ یا گاز آن را بعد از غذا استفاده کنید. بهترین زمان مصرف شربت لاکتولوز یک بار صبح بعد از صبحانه و یک بار ظهر بعد از ناهار است.
نحوه و دوز استفاده از شربت یبوست لاکتولوز
دوز معمول برای درمان یبوست به شرح زیر است:
سن | میزان استفاده |
بزرگسالان | ۱۵ میلی لیتر، دو بار در روز |
کودکان و نوجوانان ۵ تا ۱۷ سال | ۵ تا ۲۰ میلی لیتر، دو بار در روز |
کودکان ۱ تا ۴ سال | ۲.۵ تا ۱۰ میلی لیتر، دو بار در روز |
نوزادان ۱ ماه تا ۱۱ ماه | ۲.۵ میلی لیتر، دو بار در روز |
دوزهای بالا مخصوص استفاده از شربت لاکتولوز برای درمان یبوست هستند. برای بزرگسالان مبتلا به انسفالوپاتی کبدی، دوز معمول بین ۳۰ تا ۵۰ میلی لیتر، سه بار در روز است.
شربت لاکتولوز برای نوزادان
استفاده از شربت لاکتولوز برای نوزادان و کودکان زیر 14 سال باید حتما به تجویز پزشک باشد. کاربرد این شربت برای نوزادان درمان یبوست است. میزان استفاده از این شربت برای نوزادان 1 ماه تا 11 ماه، ۲.۵ میلی لیتر، دو بار در روز است.
شربت لاکتولوز در بارداری
شربت لاکتولوز را طبق تجویز پزشک میتوان در دوران بارداری مصرف کرد و معمولا برای جنین مضر نیست. لاکتولوز وارد شیر مادر نمی شود، به همین دلیل بعید است که عوارض جانبی برای نوزاد ایجاد کند. به همین دلیل میتوان از آن با تایید دکتر در دوران شیردهی نیز استفاده کرد.
عوارض شربت لاکتولوز
در اغلب موارد شربت لاکتولوز باعث عوارض جانبی جدی نمی شود و عوارض ناشی از آن خفیف بوده و بعد از چند روز از بین میروند، عوارض جانبی رایج شربت لاکتولوز عبارتند از:
بروز عوارض جانبی جدی بعد از استفاده از شربت لاکتولوز نادر اما ممکن است، در صورتی که پس از استفاده از شربت لاکتولوز علائم زیر را تجربه کردید حتما به پزشک مراجعه کنید:
- اسهال و استفراغ شدید بیش از چند روز
- گرفتگی یا ضعف عضلات
- ضربان قلب نامنظم
- واکنش های آلرژیک، مانند بثورات پوستی، خارش، کهیر، تورم صورت، لب ها، زبان یا گلو
تداخلات دارویی شربت لاکتولوز
مصرف شربت لاکتولوز با هر یک از داروهای زیر معمولاً توصیه نمی شود، اما در برخی موارد ممکن است لازم باشد. به همین دلیل قبل از استفاده باید حتما با پزشک مشورت شود. این داروها شامل:
- دروپردیول
- لوومتادیل
- آسنوکومارول
- دیکومارول
- فن پروکومون
- لیتیوم
- وارفارین
سوالات متداول در مورد شربت لاکتولوز
بله، شربت لاکتولوز برای دیابتی ها قابل استفاده است. استفاده از این شربت در دوزهای توصیه شده تاثیر چندانی بر سطح قند خون ندارد، اما اگر دیابت دارید و باید هر روز از این شربت برای مدت زمان طولانی استفاده کنید این دارو می تواند بر سطح قند خون تاثیر بگذارد و باید تحت نظر پزشک استفاده شود.
اگر یک دوز شربت ملین لاکتولوز را فراموش کردید، دوز فراموش شده را نادیده بگیرید و دوز بعدی را در زمان معمول مصرف کنید. هرگز دو دوز از این شربت را همزمان مصرف نکنید.
معمولا شربت لاکتولوز باید چند روز استفاده شود تا اثرگذاری آن آغاز شود. اما اگر بعد از 3 روز استفاده، یبوست بهبود پیدا نکرد با یک پزشک مشورت کنید.