یبوست در بارداری یک از مشکلات رایجی است که برای مادران رخ میدهد. از هر 5 زن بادار 2 نفر دچار یبوست می شوند. منظور از یبوست یا خشکی مزاج سفت شدن مواد زائده در روده است که در این صورت دفع با مشکل رو به رو می شود، همچنین بروز این عارضه می تواند دفع منظم را با اختلال مواجه نماید. با تغییرات ساده در سبک زندگی و روش های خانگی میتوان یبوست را در دوران بارداری درمان کرد. همچنین ممکن است در برخی از موارد پزشک استفاده از دارو را تجویز کند. در این مقاله از ونک لیزر با ما همراه باشید تا بیشتر با علت یبوست در دوران بارداری و روش های درمان آن آشنا شوید.
یبوست در بارداری نشانه چیست
تغییرات هورمونی بدن در دوران بارداری و عادات شخصی هر فرد در ابتلا به یبوست در دوران بارداری بسیار موثر هستند. باید به این نکته اشاره کرد که یبوست در بارداری و جنسیت جنین با یکدیگر در ارتباط نیستند و یبوست نشانه دختر یا پسر بودن جنین نیست. مهمترین علل مرتبط با یبوست بارداری به این شرح است:
- کاهش مصرف خوراکی ها و آب: اغلب مادران باردار در طی این دوران دچار حالت تهوع و حساسیت به بوی غذا می شوند، در نتیجه مقدار غذای مصرفی خود را کاهش می دهند، و این می تواند به خشکی مزاج بیانجامد.
- تغییرات هورمونی: بارداری همراه با ترشح مقدار زیادی هورمون در بدن است، نتیجه این امر شل شدن برخی از عضلات بدن است. یکی از مهمترین این هورمون ها پروژسترون است. این هورمون می تواند با شل کردن عضلات بدن، باعث کاهش حرکات روده شده که در این صورت این مشکل ایجاد می شود.
- رژیم غذایی: یبوست چه در بارداری و چه در دوران های دیگر رابطه ای مستقیم با تغدیه دارد. رژیم غذایی کم فیبر و چرب موجب خشکی مزاج می شود.
- کم تحرکی: اغلب مادران باردار تصور می کنند، چون در دوران حساسی قرار دارند، نباید تحرک داشته باشند و مدام یک جا می نشینند. این افراد باید توجه داشته باشند، این عمل می تواند زمینه ساز بسیاری از بیماری ها و مشکلات شود. اولین مشکل در این مورد یبوست بارداری است. که میتواند به هموروئید یا ّملین بارداری در آینده بیانجامد.
- رشد جنین: رشد جنین باعث می شود تا رحم سنگین تر شود. این وزن اضافی می تواند فشار بیشتری بر روده وارد کند و دفع مدفوع را سخت تر کند.
- داروها: برخی از داروهایی که در دوران بارداری مورد استفاده قرار میگیرند میتوانند احتمال بروز یبوست را افزایش دهند از جمله این داروها میتوان به داروهای ضد تهوع، داروهای درد و مکمل های آهن، کلسیم و مولتی ویتامین ها اشاره کرد.
علائم یبوست در بارداری
یبوست در بارداری علاوه بر مدفوع می تواند با نشانه های دیگری نیز همراه باشد. برخی از علائم یبوست در بارداری عبارتند از:
- مدفوع سفت و سخت
- درد هنگام مدفوع کردن
- باد
- دردهای شبیه گرفتگی شکم
- مدفوع غیر معمول کوچک یا بزرگ
- کاهش تعداد دفع مدفوع
یبوست و خونریزی در بارداری بسیار شایع است و دلیل خونریزی مشکلات گوارشی و فشاری است که در حین اجابت مزاج به مقعد وارد می شود. در هر حال در صورت مشاهده خون در مدفوع در دوران بارداری بهتر است با پزشک مشورت شود.
مطالعه بیشتر: سندرم دفع سخت مدفوع چیست
درمان یبوست در بارداری
امکان جلوگیری از هورمون های بارداری که منجر به بروز یبوست میشوند وجود ندارد، اما با تغییر در سبک زندگی میتوان به بهبود یبوست در دوران بارداری کمک کرد. برخی از روش های درمان یبوست بارداری عبارتند از:
- مصرف فیبر کافی: همان طور که ذکر کردیم یکی از مهمترین علل در ایجاد این عارضه، رژیم غذایی نادرست است، برای همین منظور توصیه می شود، رژیم غذایی سرشار از فیبر باشد. فیبر ماده ای مغذی است، که بدن انسان قابلیت هضم آن را ندارد، در نتیجه فیبر در روده ها تجمع کرده و باعث افزایش حجم مدفوع می شود که از این طریق یبوست رفع خواهد شد.
- مصرف آب: آب عنصری حیاتی برای بدن است، که نقش اساسی در درمان این عارضه دارد. مصرف آب در نرم شدن مدفوع و رفع خشکی اجابت مزاج موثر است. به طور متوسط هر فرد باید روزانه 8 الی 10 لیوان آب مصرف نماید.
- ورزش و تحرک: ورزش و تحرک کافی می تواند با بهبود حرکات روده به درمان این عارضه بپردازد. بهترین ورزش برای بواسیر در دوران بارداری پیاده روی است.
- شربت یبوست در بارداری: برخی اوقات پزشک برای درمان یبوست در بارداری استفاده از شربت را تجویز میکند. شربت های یبوست در بارداری شامل شربت انجیر و شربت لاکتولوز است.
به نقل قول از clevelandclinic:
Avoid home remedies for constipation, like castor oil or mineral oil, unless your provider recommends you take them
ترجمه: از داروهای خانگی برای یبوست مانند روغن کرچک یا روغن معدنی خودداری کنید، مگر اینکه ارائه دهنده شما مصرف آنها را به شما توصیه کند.
منبع: https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/21895-pregnancy-constipation
استفاده از داروهایی مانند شیاف بیزاکودیل یا شیاف گلیسیرین در دوران بارداری تنها باید تحت نظارت پزشک و در موارد ضروری انجام شود. در صورت درمان نشدن ممکن است پزشک مصرف داروی یبوست در بارداری مانند مکمل های فیبر یا ملین ها را توصیه کند. برخی از ملین ها می توانند منجر به کم آبی بدن و عدم تعادل الکترولیت ها شوند. به همین دلیل باید ملین مناسب را برای مدت زمان مناسب مصرف کنید.
برای یبوست در بارداری چی بخوریم
- انجیر: مصرف روزانه 3 عدد انجیر، می تواند در رفع این عارضه موثر باشد و نیز فوایدی برای مادر و جنین دارد.
- بادام: بادام میوه ای مغذی و مفید است که می تواند به درمان خشکی مزاج کمک کند و در رشد مغز جنین نیز اثر گذار است.
- مصرف میوه ها: میوه هایی مانند موز، انگور فرنگی سیاه، نارنگی، گریپ فروت و پرتقالی می تواند به درمان و رفع یبوست در بارداری کمک نماید.
- خوراکی های فیبردار: مصرف خوراکی هایی مانند هویج، کلم، اسفناج، شاهی، کرفس و کنگر فرنگی به درمان خشکی مزاج کمک می کند.
- غلات سبوس دار: مصرف غلات به علت دارا بودن مقادیر زیادی فیبر به درمان این عارضه کمک می کند. این غلات شامل حبوبات، لوبیا و عدس است.
- آب: آب به نرم شدن مدفوع کمک می کند و باعث می شود که راحت تر از بدن خارج شود به همین دلیل برای درمان یبوست در بارداری باید نوشیدن آب را افزایش داد.
مطالعه بیشتر: برای درمان بواسیر چه بخوریم
خطرات یبوست در بارداری
یبوست در دوران بارداری میتواند با عوارضی همراه باشد. به طور کلی یبوست به دلیل فشار زیادی که بر ناحیه مقعد وارد میکند میتواند منجر به بروز مشکلاتی در این ناحیه شود. برخی از خطرات یبوست در بارداری عبارتند از:
- شقاق مقعدی
- زخم مقعدی
- بواسیر
- نهفتگی مدفوع
سوالات متداول در مورد یبوست در بارداری
زمانی که سطح هورمون در بدن برای حمایت از بارداری افزایش پیدا می کند، ممکن است احساس یبوست شروع شود. یبوست در بارداری معمولا در اوایل ماه دوم یا سوم سه ماهه اول بارداری رخ میدهد.
یبوست در دوران بارداری بسیار رایج است، اما داشتن یبوست همیشه به معنای باردار بودن نیست.
