شقاق مقعدی چیست ؟ علائم و نشانه ها ، دلایل ایجاد ، روش های پیشگیری

این کشیدگی و فشار بیش از اندازه ممکن است در اثر یبوست ایجاد شود .هنگامی که شخص دچار یبوست شده است مدفوع او به شدت سفت و سخت است . به همین دلیل برای دفع مدفوع فشار بسیار زیادی به خود وارد می آورد که در نتیجه دیواره های مقعد دچار کشیدگی و از هم گسیختگی می شوند .
ترکی که ناشی از فیشر مقعدی است اگر در ناحیه ی خارجی مقعد رخ دهد قابل مشاهده است .در بسیاری از مواقع پزشک با معاینه و مشاهده ی این ترک بیماری شقاق را تشخیص می دهد .
ترکی که بر روی پوست و دیواره های مقعد رخ می دهد ممکن است بسیار سطحی باشد ولی اگر تحت درمان قرار نگیرد می تواند عمیق تر شده و به بافت های زیرین خود نفوذ کند در نتیجه بافت های بیشتری دچار آسیب و از هم گسیختگی می شوند و فرد با خونریزی مواجه می شود .

سن ابتلا به بیماری شقاق

بیماری شقاق ممکن است برای تمامی افراد در هر سنی رخ دهد . این بیماری به هیچ گروه سنی خاصی اختصاص ندارد و در کودکان هم دیده می شود. احتمال به وجود آمدن فیشر در زنان اندکی بیشتر از مردان است . این امر به دلیل بارداری و زایمان است.

بارداری و زایمان از سخت ترین تجربه های زندگی یک زن است . فشاری که در اثر آن به نواحی تحتانی بدن از جمله مقعد وارد می شود باعث می گردد که پوست و بافت های این ناحیه تحت فشار و کشش شدید قرار بگیرند و فیشر یا زخم مقعد رخ دهد .

مطالعه بیشتر : شقاق در کودکان

بیماری شقاق آثار و علائم زیادی دارد . این بیماری در دسته ی بیماری های پر نشانه قرار دارد و تشخیص علائم و نشانه های آن به سادگی حتی توسط خود شخص امکان پذیر است . علائم و نشانه های فیشر مقعدی  تا حد زیادی با نشانه های سایر بیماری های مقعدی و گوارشی مشابه است .

برخی از این بیماری ها مانند سرطان بسیار خطرناک اند بنابراین بهتر است برای تشخیص دقیق تر ، هنگام مشاهده ی هرگونه علامت و نشانه ی غیرعادی به پزشک مراجعه کنید .
به طور کلی علائم و نشانه های فیشر به شرح زیر است :

• احساس درد مقعد به خصوص در زمان دفع مدفوع
• خونریزی از مقعد
• سوزش و خارش مقعد
• وجود ترک و یا شکاف در ناحیه ی مقعد
• وجود زائده ی کوچک در ناحیه ی مقعد که ناشی از زخم قدیمی است .
• تب
• سرخی مقعد
• وجود ترشحات چرکی و عفونی

مطالعه بیشتر : گوشت اضافه مقعدی

دلایل ایجاد شقاق

بیماری شقاق مقعدی در اثر عوامل متعددی ایجاد می شود و عوامل زیادی در ایجاد آن نقش دارند . از مهم ترین این عوامل می توان به نوع سبک زندگی و تغذیه ی افراد اشاره کرد .
این دو عامل شامل فاکتورهای متعددی می شوند . البته عوامل دیگری هم به جز این دو عامل در ایجاد فیشر نقش دارند ولی از اصلی ترین عوامل می توان به موارد زیر اشاره کرد :

• یبوست
• اسهال مزمن
• رابطه ی جنسی مقعد
• چاقی و اضافه وزن
• عدم تحرک کافی
• زور زدن و نشستن طولانی مدت در توالت
• نشستن و ایستادن های طولانی مدت
• تمیز کردن مکرر مقعد با دستمال های زبر
• تنگی دریچه ی مقعد
• بارداری و زایمان سخت
• سرطان روده
• بیماری های مقاربتی
• کرون روده
• خاراندن بیش از اندازه ی مقعد که یک حرکت پاسخی به بیماری های انگلی روده است .

با نوشیدن آب فراوان در طول روز و مصرف کافی منابع غنی از فیبر مثل میوه ها و سبزیجات می توان از بروز یبوست تا حد بسیار زیادی جلوگیری کرد . اسهال مزمن هم می تواند در بروز فیشر نقش داشته باشد. به طور کلی هر گونه تغییر در نوع مدفوع می تواند باعث ایجاد شقاق شود .
همچنین از دیگر عوامل مهمی که در ایجاد این بیماری تاثیر دارند تنگی بیش از اندازه ی دریچه ی مقعد است . مقعد در حالت عادی به وسیله ی ماهیچه ها و عضلات مخصوصی کنترل می شود . این عضلات خاصیت ارتجاعی دارند تا در زمان عبور مدفوع صدمه ای رخ ندهد اما گاهی این دریچه ی عضلانی بیش از اندازه تنگ هستند ، به همین دلیل ممکن است در زمان اجابت مزاج دچار کشیدگی و پارگی شوند .

این امر دلایل متعددی دارد ، می تواند در اثر عوارض ناشی از عمل جراحی مقعد باشد ، به مسائل ژنتیکی مربوط باشد و یا ناشی از بیماری های مقعد به وجود بیاید .

مطالعه بیشتر : تفاوت شقاق و بواسیر

روش های پیشگیری از شقاق

با توجه به عواملی که در ایجاد بیماری فیشر یا زخم مقعد نقش دارند ، بسیاری از این عوامل به وسیله ی رعایت نکته های ساده قابل اصلاح اند . شقاق از بیماری هایی است که با تغییر عادات تغذیه ای و سبک زندگی تا حد زیادی قابل کنترل و پیشگیری است . این بیماری مهلک و کشنده نیست ولی اگر تحت درمان قرار نگیرد می تواند وارد مراحل پیشرفته تر شود و مشکلات ثانویه ی متعددی برای بیمار ایجاد نماید .
به همین دلیل با رعایت چند نکته ی ساده می توان از بروز آن به سادگی جلوگیری کرد. از مهم ترین این عوامل پیشگیری از ایجاد یبوست و نوع رژیم غذایی مصرفی فرد است . میزان تحرک فرد هم ارتباط مستقیمی با ایجاد شقاق دارد .
از جمله عوامل موثر در کنترل و پیشگیری بیماری فیشر به شرح زیر است :

• مصرف 8 الی 9 لیوان آب در طول روز
• انتخاب رژیم غذایی سرشار از منابع غنی فیبر مثل میوه ها و سبزیجات
• انجام ورزش های روزانه و تحرک کافی
• اجتناب از رابطه ی جنسی مقعدی
• پرهیز از مصرف نوشیدنی های الکلی
• پرهیز از مصرف دخانیات و مواد مخدر
• پرهیز از نشستن ها و ایستادن های طولانی
• پرهیز از زور زدن و نشستن های طولانی مدت در توالت
• درمان سریع هرگونه یبوست یا اسهال به منظور جلوگیری از مزمن شدن آن