انسداد یا چسبندگی روده یک شرایط جدی و خطرناک است که در طی آن مایعات و غذا نمی توانند از روده عبور کنند. علل متفاوتی می توانند منجر به ایجاد این مشکل شوند که با توجه به آنها نوع درمان مناسب انتخاب می شود. در برخی از موارد که چسبندگی روده جزئی است ممکن است بتوانید با ایجاد چند تغییر در سبک زندگی آن را درمان کنید، اما در موارد جدی برای درمان به جراحی نیاز است. در این مقاله از ونک لیزر با ما همراه باشید تا بیشتر با انسداد روده، علائم، علل، عوارض و روشهای درمان آن آشنا شوید.
انسداد روده چیست؟
منظور از چسبندگی روده یک نوع انسداد است که از عبور غذا یا مایعات از روده کوچک با روده بزرگ جلوگیری می کند. روده کوچک و بزرگ بخشی از دستگاه گوارش هستند که غذاهایی که می خورید را پردازش کرده و مواد مغذی را از آنها دریافت می کنند، به همین دلیل از اهمیت بالایی برخوردار هستند. اگر انسداد روده به موقع درمان نشود می تواند منجر به ایجاد مشکلات جدی سلامتی شود.
انواع انسداد روده
سه نوع رایج از انسداد روده وجود دارد که ممکن است در علائم و علل مقداری متفاوت باشند:
| نوع | توضیحات | علل رایج | علائم |
| انسداد (ایلئوس) فلجی روده | در اغلب موارد موقتی است | جراحی های شکمی، مصرف داروهای خاص و عدم تعادل الکترولیت | درد یا ناراحتی خفیف شکمی، نفخ، تهوع، استفراغ، ناتوانی در دفع گاز یا مدفوع |
| انسداد مکانیکی روده | وجود یک انسداد فیزیکی در روده که مانع عبور مایعات و غذا میشود | بافت اسکار بعد از جراحی، فتق و تومور | درد شکمی، نفخ شدید، تهوع و استفراغ، صدای بلند روده و یبوست |
| انسداد روده کاذب | در افراد مسن شایع است و در صورت درمان نشدن می تواند کشنده باشد | بستری شدن در بیمارستان، بیماری شدید و داروهای خاص | نفخ شدید شکم، حالت تهوع و استفراغ، سوراخ شدن روده در صورت عدم درمان |
علائم چسبندگی یا انسداد روده
چسبندگی روده می تواند منجر به علائم و ناراحتی های شکمی متعددی شود. برخی از علائم انسداد روده شامل موارد زیر است:
- درد و گرفتگی شکم
- از دست دادن اشتها
- یبوست
- اسهال
- حالت تهوع و استفراغ
- نفخ
- ناتوانی در دفع گاز
- تورم شکم و احساس پری
- نفس بدبو
علت چسبندگی روده چیست؟
چسبندگی می تواند علل بسیار متنوعی داشته باشه که ناشی از یک عمل جراحی یا بیماری زمینه ای باشند. برخی از علل انسداد روده شامل موارد زیر است:
- جراحی شکم، به ویژه عمل هایی که روده را جابجا میکنند
- مصرف برخی از داروها و مواد افیونی مانند هیدرومورفون، مورفین، اکسی کدون، آمی تریپتیلین، ایمی پرامین، آتروپین، اسکوپولامین، نورتریپتیلین، پروکلرپرازین و تیوریدازین
- سرطان روده
- دیورتیکولیت
- آپاندیسیت
- بلعیدن اجسام خارجی
- فتق
- ولولوس
- نارسایی کلیه
- حمله قلبی
- کم کاری تیروئید
- بیماری پارکینسون
- بیماری کرون
شایع ترین علل انسداد روده در بزرگسالان چسبندگی روده، فتق و سرطان روده بزرگ می باشد. در کودکان، شایع ترین علت انسداد روده، تلسکوپی روده (انواژیناسیون) است.
به نقل قول از webmd:
There could be several reasons for a physical blockage, and it can happen anywhere in your colon, right down to the rectum.
ترجمه: ممکن است دلایل مختلفی برای انسداد فیزیکی وجود داشته باشد، و این می تواند در هر جایی از روده بزرگ، درست تا رکتوم اتفاق بیفتد.
منبع: https://www.webmd.com/digestive-disorders/what-is-ileus
تشخیص انسداد روده
برای تشخیص چسبندگی روده، پزشک سابقه پزشکی از جمله علائم را مورد بررسی قرار میدهد و یک معاینه فیزیکی انجام خواهد داد. سپس اگر به انسداد روده مشکوک باشد ممکن است آزمایش های زیر را تجویز کند:
- آزمایش خون
- ایکس ری
- سی تی اسکن
- باریم انما
- سونوگرافی
درمان انسداد یا چسبندگی روده
نوع درمانی که برای انسداد روده مورد استفاده قرار میگیرد به علت ایجاد و شدت آن بستگی دارد. گاهی اوقات ممکن است که انسداد روده جزئی بوده و علائم شدیدی نداشته باشد که در این صورت میتوان با روشهای خانگی آن را مدیریت کرد و در مقابل گاهی ممکن است به قدری جدی باشد که برای درمان به جراحی نیاز داشته باشد. در ادامه به بررسی بیشتر روشهای درمان انسداد روده می پردازیم.
درمان خانگی انسداد یا چسبندگی روده
همیشه روشهای خانگی نمی توانند انسداد روده را درمان کنند به خصوص اگر علائم آن شدید باشد، اما در موارد جزئی ایجاد برخی تغییرات ممکن است به درمان چسبندگی روده کمک کند، از جمله:
- پیاده روی و انجام فعالیت های فیزیکی سبک برای تحریک حرکات روده
- نوشیدن مایعات به ویژه آب و محلول های الکترولیت
- اجتناب از مصرف نوشیدنی های گازدار، الکل یا کافئین
- اجتناب از مصرف غذاهای پر فیبر، چرب یا گازدار
- ماساژ ملایم عضلات شکم
- استفاده از کمپرس گرم برای شل کردن عضلات شکم
داروی انسداد روده
معمولا برای درمان انسداد روده از دارو استفاده نمی شود، اما گاهی ممکن است از داروهای پروکینتیک استفاده شود. پروکینتیک ها داروهایی هستند که در اصطلاح می توانند روده را دوباره راه اندازی کنند و به آن اجازه می دهند محتویات را دوباره برای خروج هل دهد.
عمل چسبندگی یا انسداد روده
اگر انسداد روده کامل باشد، به این معنا که هیچ چیزی نتواند از روده عبور کند، برای درمان آن به عمل جراحی نیاز است. نوع عمل به علت ایجاد انسداد و ناحیه ای که تحت تاثیر قرار گرفته است بستگی دارد. در جراحی انسداد روده معمولا علاوه بر از بین بردن انسداد، آن قسمت از روده که آسیب دیده نیز برداشته می شود. جراحی دیگری که وجود دارد استنت روده است که در طی آن یک لوله مش سیمی از طریق آندوسکوپ وارد روده می شود و با فشار، روده را مجبور می کند تا انسداد از بین برود. اگر به علت انسداد روده به دستگاه گوارش آسیب جدی وارد شده باشد و اجابت مزاج به طور طبیعی ممکن نباشد جراحی به نام استومی برای دفع مدفوع انجام خواهد شد.
آیا چسبندگی با انسداد روده خطرناک است؟
انسداد روده یک بیماری خطرناک است که اگر درمان نشود می تواند کشنده باشد. برخی از عوارض چسبندگی روده شامل موارد زیر است:
- مرگ بافت
- پریتونیت (عفونت در حفره شکمی)
- سوراخ در دیواره روده
- عدم تعادل الکترولیت
- زردی پوست و چشم
سوالات متداول در مورد چسبندگی یا انسداد روده
غذاهای مفید برای چسبندگی روده شامل آبگوشت، برنج سفید، پوره سیب زمینی، موز، نان تست، هویج آب پز، ماست، ماکارونی نرم پخته شده، موز، بلغور جو دوسر و مرغ یا ماهی بدون پوست است. همچنین مصرف مایعات به هیچ وجه نباید فراموش شود، به ویژه آب، نوشیدنی های الکترولیتی و دمنوش ها.
خیر، چسبندگی یا انسداد روده سرطان نیست بلکه شرایطی است که در حرکات عادی روده اختلال ایجاد می کند، اما گاهی انسداد روده می تواند نشان دهنده وجود سرطان یا یک تومور در روده باشد.
بله، انسداد روده اگر بدون درمان رها شود می تواند خطرات جدی ایجاد کند و باعث مرگ بیمار شود.
