ویروس پاپیلومای انسانی که HPV نیز نامیده می شود، از طریق فعالیت جنسی منتقل می شود و می‌تواند باعث زگیل تناسلی، تغییرات در سلول های دهانه رحم و سرطان شود. آزمایش HPV وجود گونه هایی از ویروس پاپیلومای انسانی را که فرد را در معرض خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم قرار می دهد، بررسی می کند. در این مقاله از ونک لیزر با ما همراه باشید تا بیشتر با آزمایش اچ پی وی، نحوه انجام و تفسیر نتیجه آن آشنا شوید.
آزمایش HPV چیست؟
آزمایش HPV، آزمایشی است که از آن برای تشخیص ویروس پاپیلومای انسانی استفاده می شود. بیش از 100 گونه اچ پی وی وجود دارد که اغلب آنها خطرناک نیستند. گونه های کم خطر این ویروس منجر به زگیل دست، زگیل پا، زگیل تناسلی، زگیل مقعدی، زگیل دهان و زگیل صورت می شوند. اما گونه های پر خطر می توانند در ابتلا به سرطان دهانه رحم، سرطان مقعد، سرطان دهان، سرطان فرج، سرطان واژن و سرطان آلت تناسلی موثر باشند.
آزمایش اچ پی وی تنها گونه های پرخطر ویروس پاپیلومای انسانی که شامل HPV 16 و HPV 18 می باشند را مورد بررسی قرار می دهد. در حال حاضر این آزمایش تنها برای سلول های دهانه رحم تایید شده است و پزشک در طی آزمایش اچ پی وی به دنبال DNA باقی مانده از این ویروس در دهانه رحم می گردد.
آزمایش HPV چگونه است؟
پیش از انجام آزمایش HPV آماده سازی نیاز نیست. اما معمولا این آزمایش به همراه تست پاپ اسمیر انجام می شود، در نتیجه بهتر است دو روز قبل انجام آن، رابطه جنسی نداشته باشید و از دوش واژینال، دارو های واژینال و اسپرم کش استفاده نکنید. همچنین بهتر است این آزمایش را در طول دوره قاعدگی انجام ندهید.
آزمایش HPV در یک آزمایشگاه انجام می شود و در طی آن نمونه ای از سلول ها یا بافت دهانه رحم برای پیدا کردن DNA اچ پی وی گرفته می شود. این نمونه برداری معمولا توسط پاتولوژیست انجام می شود، اما در برخی موارد ممکن است از مراجعه کننده خواسته شود که این کار را انجام دهد. نحوه آزمایش HPV اگر توسط متخصص انجام شود به شرح زیر است:
- لباس ها باید به طور کامل یا از کمر به پایین درآورده شود.
- روی تخت معاینه دراز کشیده، زانوها را خم می کنید و پاشنه ها را روی رکاب ها قرار می دهید.
- پزشک به آرامی یک وسیله پلاستیکی یا فلزی به نام اسپکولوم را وارد واژن می کند تا دهانه رحم دیده شود.
- سپس پزشک از یک سواب کوچک و نرم برای جمع آوری سلول های دهانه رحم استفاده می کند.
- نمونه سلولی برای بررسی زیر میکروسکوپ به آزمایشگاه ارسال می شود.
بعد از انجام آزمایش می توانید به فعالیت های روزمره بازگردید و نیازی به انجام اقدامات خاص نیست.
آزمایش HPV مردان
در حال حاضر یک آزمایش تایید شده برای تشخیص اچ پی وی در مردان وجود ندارد که بتواند وجود این ویروس را به طور قطعی ثابت کند. اما میتوان از تستی به نام پاپ اسمیر مقعدی استفاده کرد که تغییرات سلولی غیرطبیعی در کانال مقعد را که ممکن است توسط گونه های HPV پرخطر ایجاد شده باشند، تشخیص دهد. باید بدانید که در مردان این عفونت می تواند منجر به سرطان مقعد یا سرطان آلت تناسلی شود، اما خطر ابتلا به این سرطان ها نادر تر از سرطان دهانه رحم در زنان است.
مطالعه بیشتر: انواع زگیل تناسلی مردان
آزمایش HPV زنان
تقریباً همه سرطان های دهانه رحم ناشی از گونه های پرخطر HPV هستند. به همین دلیل، انجام آزمایش منظم برای تشخیص این ویروس در زنان بسیار مهم است. این آزمایش تنها می تواند وجود سلول ها را در دهانه رحم تشخیص دهد، به همین دلیل فقط برای زنان قابل استفاده است. در اغلب موارد، آزمایش اچ پی وی زنان به همراه تست پاپ اسمیر انجام می شود که به آن آزمایش پاپ اسمیر و HPV گفته می شود. به این معنا که پاتولوژیست در طی انجام این آزمایش سلول های پیش سرطانی یا سلول های سرطانی (آزمایش پاپ) و DNA HPV (آزمایش HPV) را بررسی می کند.
مطالعه بیشتر: علائم زگیل تناسلی در زنان
هزینه آزمایش HPV
قیمت آزمایش HPV با توجه به محل انجام آن و پوشش بیمه می تواند متفاوت باشد. در حال حاضر در سال 1404 این هزینه می تواند از 200 هزار تومان تا 2,500,000 هزار تومان بسته به نوع آزمایش، محل انجام آزمایش و بیمه هر فرد متغیر باشد.
تفسیر جواب آزمایش HPV
جواب آزمایش HPV می تواند مثبت یا منفی باشد و باید بدانید که این شرایط با گذشت زمان می تواند تغییر کند، به همین دلیل باید آزمایش HPV به طور منظم در افرادی که از نظر جنسی فعال هستند یا در معرض خطر بیشتری برای ابتلا قرار دارند انجام شود. در ادامه بیشتر به بررسی جواب آزمایش HPV منفی و مثبت می پردازیم.
تفسیر جواب آزمایش HPV مثبت
نتیجه مثبت آزمایش HPV به این معنی است که یکی از سویه های HPV پرخطر را دارید که خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم را افزایش می دهد. این نتیجه به این معنی نیست که پیش سرطان یا سرطان دارید یا قرار است در آینده حتما به سرطان دهانه رحم مبتلا شوید. این جواب تنها به این معنی است که عفونت HPV دارید و ممکن است در آینده به سرطان دهانه رحم مبتلا شوید.
هیچ درمانی برای عفونت اچ پی وی وجود ندارد و بدن هر فرد به این ویروس واکنش متفاوتی نشان می دهد. در برخی موارد سیستم ایمنی با این عفونت مبارزه می کند و از آن را از بین می برد و در برخی موارد اچ پی وی در بدن باقی می ماند و با گذشت زمان به سرطان تبدیل می شود.
در صورتی که جواب آزمایش HPV مثبت باشد، پزشک با توجه به سن و سایر مشکلات سلامتی هر فرد ممکن است رویه متفاوتی را در نظر بگیرد. در برخی موارد پزشک برای بررسی دقیق تر سلول ها دهانه رحم، آزمایش های بیشتری مانند کولپوسکوپی یا بیوپسی دهانه رحم را توصیه می کند و گاهی ممکن است از بیمار بخواهد یک سال بعد برای آزمایش مجدد مراجعه کند تا وجود ویروس دوباره بررسی شود.
به نقل قول از mayoclinic:
To keep these cells from turning into cancer, you might have a procedure to remove the tissue that has those cells.
ترجمه: برای جلوگیری از تبدیل این سلول ها به سرطان، ممکن است عملی برای برداشتن بافتی که این سلول ها را دارد، انجام شود.
منبع: https://www.mayoclinic.org/tests-procedures/hpv-test/about/pac-20394355
تفسیر جواب آزمایش HPV منفی
نتیجه منفی آزمایش HPV به این معنی است که هیچ یک از انواع HPV که باعث سرطان دهانه رحم می شوند را ندارید. گاهی اوقات ممکن است پزشک توصیه کند که پنج سال بعد برای آزمایش مجدد مراجعه کنید. همچنین بهتر است که اگر هنوز واکسن اچ پی وی (واکسن گارداسیل) را دریافت نکرده اید برای تزریق آن اقدام کنید.
عوارض آزمایش HPV چیست؟
آزمایش HPV یک آزمایش ساده و ایمن است که معمولا هیچ عوارضی را به همراه ندارد. با این حال، مانند هر آزمایش غربالگری، خطر کمی برای دریافت نتیجه منفی کاذب یا مثبت کاذب وجود دارد. نتیجه مثبت کاذب می تواند باعث شود که فرد اقدامات اضافی غیرضروری را برای بررسی بیشتر سرطان انجام دهد، در حالی که نتیجه منفی کاذب می تواند تشخیص و در نتیجه درمان را به تاخیر بیندازد.
سوالات متداول در مورد آزمایش HPV
از آنجایی که HPV از طریق خون یا مایعات بدن مانند مایع منی منتقل نمی شود، هیچ آزمایش خون یا ادراری وجود ندارد که بتواند آن را تشیخص دهد.
در اغلب موارد بیمه تکمیلی هزینه آزمایش اچ پی وی را پرداخت می کند، اما بهتر است که قبل از انجام آزمایش با شرکت بیمه خود صحبت کنید.
هیچ آزمایشی وجود ندارد که بتواند HPV دهانی را تشخیص دهد. پزشک ممکن است زگیل های دهانی را در طول غربالگری یا معاینات عادی پیدا کند که در نتیجه آن وجود عفونت اچ پی وی نیز تشخیص داده می شود.
