زگیل تناسلی یا HPV یکی از شایع ترین بیماری های عفونی پوستی است که با نام زگیل مقاربتی هم شناخته می شود. اندام های تناسلی و مقعد خاستگاه اصلی این زگیل ها هستند و برخلاف ظاهر کوچک و ساده شان می توانند بسیار مشکل ساز باشند.
زگیل های تناسلی در رده ی عفونت های آمیزشی ( STI ) دسته بندی می شوند و در مواقع خاصی می توانند بدن را میزبان برخی سرطان ها کنند. مطالعات نشان می دهد که در حال حاضر تعداد افراد ناقل این ویروس به شدت در حال افزایش است از این رو شناخت بهتر و بیشتر این بیماری قطعا می تواند در نزول روند این آمار موثر باشد. در سال 2017 میلادی سازمان بهداشت جهانی برنامه ی ویژه ای برای مقابله با این بیماری در نظر گرفت.
زگیل تناسلی چیست؟
زگیل تناسلی یا HPV یکی از شایع ترین عفونت های ویروسی است. این بیماری عفونی در دسته ی عفونت های STI قرار می گیرد و از طریق روابط جنسی بین افراد منتقل می شود.ویروس عامل این بیماری به محض برقراری اولین رابطه ی جنسی با فرد آلوده می تواند به بدن ورود پیدا کرده و در این مرحله فرد به عنوان ناقل بیماری شناخته می شود.
بر حسب وضعیت سیستم ایمنی بدن پس از گذشت مدت زمانی نامعین که معمولا 3 ماه است زگیل هایی کوچک و متراکم در نقاط مختلف مقعد و دستگاه تناسلی فرد ظاهر می شوند.
آسیب پذیری مردان و زنان در برابر این عفونت به یک میزان است و احتمال شیوع این بیماری حتی در کودکان زیر 3 سال هم وجود دارد. اگر در کودکان چنین پدیده ای مشاهده شود احتمالات زیر نیاز به بررسی دارد:
- تماس دست آلوده با پوست کودک
- سواستفاده ی جنسی
علت زگیل تناسلی
عامل اصلی بیماری زگیل تناسلی نوعی ویروس DNA دار با نام HPV یا پاپیلومای انسانی است. این ویروس در اثر تماس مستقیم پوست با پوست فرد آلوده و معمولا از طریق روابط جنسی بین افراد منتقل می شود.
با آغاز فعالیت های جنسی احتمال ابتلا به این ویروس بسیار افزایش می یابد. با توجه به الگوها و عادات جنسی افراد در جوامع امروزی سن آغاز فعالیت های جنسی به زیر 15 سال رسیده است و متاسفانه بیشترین میزان این بیماری در میان افراد 13 تا 35 سال مشاهده می شود. به همین دلیل بهترین زمان برای واکسیناسیون علیه آنها ( واکسن گارداسیل) بین سنین 12 الی 27 سال است.
تاکنون بیش از 100 تیپ مختلف از این ویروس شناسایی شده اند که هر کدام از این تیپ ها عملکرد ها و رفتارهای متفاوتی از خود نشان می دهند.
تیپ های پرخطر می توانند سلول های سرطانی به وجود بیاورند.
علائم زگیل تناسلی
ظاهر زگیل های تناسلی کاملا مشابه با زگیل های معمولی است. با این تفاوت که محل ایجاد آنها در ناحیه ی تناسلی و مقعد است. همچنین اگر فردی رابطه ی جنسی دهانی با فرد آلوده داشته باشد احتمال اینکه این زائده ها در اطراف دهان، لب ها ، زبان و گلوی فرد ایجاد شوند بسیار بالاست.
از مهم ترین علائم زگیل تناسلی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- خارش شکم و ناحیه ی تناسلی
- وجود زائده های گوشتی ، سفت و توپر برجسته در اطراف ناحیه ی تناسلی و مقعد
- رنگ زگیل های تناسلی متفاوت است ولی به طور کلی تیره تر یا روشن تر از پوست می باشند.
- سایز و اندازه ی آنها گوناگون است. گاها به شکل تک زگیل هایی بسیار ریز ظاهر می شوند و در مواقعی بزرگ هستند.
- زگیل های تناسلی ممکن است در برخی موارد به شکل تکی مشاهده شوند و در برخی مواقع دیگر هم متراکم و خوشه ای ایجاد شوند.
- وجود رطوبت در محل زگیل ها که می تواند در لباس احساس شود.
- در محل زگیل ها معمولا احساس سوزش و خارش احساس می شود.
- این زائده ها به ندرت درد دارند. اگر آنها در محل هایی مانند دهانه ی رحم و مجاری ادراری به وجود بیایند می توانند دردناک باشند.
تشخیص زگیل تناسلی
1- زگیل های تناسلی ظاهر کاملا مشخصی دارند. پزشک زگیل تناسلی با انجام یک معاینه ی ظاهری روتین به راحتی می تواند آنها را تشخیص دهد. تشخیص این بیماری حتی توسط خود فرد هم امکان پذیر است . برای این منظور باید 3 ناحیه ی زیر را در نظر گرفت و آن را از نظر وجود این زائده ها بررسی کرد:
- ناحیه ی تناسلی
- مقعد
- دهان و اطراف لب ها
2- انجام تست پاپ اسمیر
3- کولونوسکوپی مناطق مشکوک که می تواند ریزترین زگیل ها و تغییرات سلولی را نشان دهد.
4- انجام بیوپسی ( نمونه برداری ) از مناطق مشکوک به آلودگی
5- استفاده از روش aceto whitening که دکتر زگیل تناسلی با کمک محلول اسید سیتریک 5 درصد می تواند وجودHPV را تشخیص دهد.
این روش ها فقط به منظور ارزیابی وجود این بیماری انجام می شود. اما ویروس HPV شامل 100 ها تیپ گوناگون است که برای تشخیص نوع آن باید از آزمایش خونی به نام تست HPV کمک گرفت.
انواع زگیل تناسلی
ویروس عامل این عارضه بیش از 100 تیپ مختلف دارد که هرکدام توسط شماره ای مشخص شناسایی می شوند. به طور کلی زگیل های تناسلی به دو دسته ی پر خطر و کم خطر تقسیم می شوند.شکل ظاهری زگیل ها در هر دو این موارد به یک شکل است. رفتارهای هر تیپ متفاوت بوده و می تواند از زگیلی ساده تا سرطان های کشنده ای مانند سرطان رحم تغییر کند.
زگیل های تناسلی پرخطر
زگیل های تناسلی پرخطر در اثر تیپ هایی از ویروس HPV ایجاد می شوند که می توانند علاوه بر ایجاد زائده های تناسلی در به وجود آمدن نوع خاصی از سرطان ها در زنان و مردان نقش مهمی داشته باشند. مطالعات نشان داده که میان تمامی تیپ های این ویروس، 14 تیپ خطرناک وجود دارد که در مرحله ی اول به شکل زگیل های تناسلی خود را نشان می دهند اما پس از مدتی شخص در معرض ابتلا به سرطان های زیر قرار می گیرد.
- سرطان واژن
- سرطان دهانه ی رحم
- سرطان دهانه ی واژن
- سرطان مقعد
- سرطان آلت تناسلی در مردان
- سرطان حنجره
- سرطان لوزه
- سرطان زبان
- سرطان دهان
زگیل های تناسلی کم خطر
زگیل های تناسلی کم خطر شامل 12 تیپ مختلف هستند که فقط باعث ایجاد زائده هایی در مناطق مخاطی بدن از جمله دستگاه تناسلی و مقعد می شوند. برخلاف زگیل های تناسلی پرخطر این تیپ ها خطر ابتلا به سرطان را به همراه ندارند و فقط زائده هایی در شکل و اندازه های متفاوت در ناحیه ی تناسلی ، مقعد و دهان ایجاد می نماید.
این تیپ ها توسط واکسن کاملا قابل کنترل و پیشگیری هستند و اگر هم بر روی پوست ایجاد شوند در و خونریزی نخواهند داشت و پس از گذشت 18 الی 24 ماه خود به خود از سطح پوست ناپدید خواهند شد.
زگیل تناسلی زنان
علائم این بیماری در زنان تفاوت خاصی ندارد فقط در محل های زیر قابل رویت می باشند:
- اطراف مقعد
- اطراف ناحیه ی تناسلی از جمله مهبل، واژن ، دهانه ی واژن و دهانه ی رحم
- اطراف لب ها ، دهان، زبان و گلو
اگر زگیل های تناسلی در نواحی داخلی دستگاه تناسلی به وجود بیایند امکان درد و خونریزی واژینال بعد از رابطه ی جنسی و تخلیه ی واژن وجود دارد. با مشاهده این علائم باید سریعاً به دکتر زگیل تناسلی زنان یا متخصص زنان برای تشخیص و انجام تست پاپ اسمیر مراجعه نمایید.
زگیل تناسلی مردان
علائم این زگیل ها در مردان هیچ گونه تفاوتی ندارد و در نقاط زیر قابل مشاهده است:
- اطراف مقعد
- کیسه ی بیضه ها
- ران و کشاله ی ران
- طول ناحیه ی تناسلی
👨🏻⚕️ بهترین دکتر زگیل تناسلی مردان در تهران کیست؟
درمان زگیل تناسلی
درمان های متعددی برای از بین بردن این عارضه وجود دارد. درمان هایی که برخی پایه ی پزشکی دارند و برخی دیگر برگرفته از نسخه های طب سنتی هستند. ولی در میان همه ی آنها بهترین و سریع ترین روش درمان استفاده از روش لیزردرمانی است. روشی ایمن و بی خطر که در کوتاه ترین مدت و سریع ترین زمان ممکن می تواند این بیماری را به طور کامل از بین ببرد و بدون امکان بازگشت زگیل ها به عنوان یک خط درمان موثر در این زمینه به حساب می آید.
💰 هزینه لیزر زگیل تناسلی در مقایسه با روش های دیگر مثل کرایو تراپی یا فریز و یا جراحی بسیار مقرون به صرفه تر می باشد.
درمان خانگی زگیل تناسلی
در کتب طب سنتی برای درمان این بیماری درمان های خانگی متعددی وجود دارد. میزان اثربخشی هر یک از این روش های درمانی با یکدیگر متفاوت است و در کل نمی توان آنها را به طور 100 درصد تایید کرد از این رو به عنوان درمان قطعی به شمار نمی آیند ولی برخی از آنها در کاهش علائم و نشانه های این عارضه تاثیر دارند.
از جمله مهم ترین درمان های خانگی برای این عارضه می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- روغن درخت چای
- سیر
- پیاز
- آلوئه ورا
- سرکه سیب
- ریشه شیرین بیان
- جوش شیرین
- زردچوبه
درمان پزشکی زگیل تناسلی (درمان قطعی )
برای آغاز درمان زگیل های تناسلی ابتدا شکل ، اندازه و محل آنها به طور کامل مورد ارزیابی پزشک قرار می گیرد. درمان های پزشکی نسبت به سایر روش ها از جمله درمان های خانگی از اثربخشی بالاتری برخوردار هستند و اثرات درمانی موفق تری از خود نشان می دهند. برای درمان پزشکی روش های متعددی وجود دارد که از میان همه ی آنها لیزر درمانی به عنوان یک روش بی خطر و بدون عارضه برای درمان قطعی این بیماری شناخته شده است.
خلاصه ی تمامی روش های درمان این بیماری در پزشکی به شرح زیر است:
- کرایوتراپی یا سرما درمانی یکی از روش های درمانی موثر برای بسیاری از بیماری هاست که از دیرباز وجود داشته است. با پیشرفت های علم پزشکی تاثیر این روش درمانی بر روی درمان این بیماری ثابت شد و پس از آن کاربردهای گسترده ای در این زمینه پیدا کرد.کرایوتراپی عمدتا در 3 فاز زیر انجام می شود:
1- با قرار گیری ماده ی خنک کننده در مجاورت پوست انتقال سریع حرارت از سطح پوست آغاز می شود و مقدمات تخریب ضایعات سلولی را ایجاد می نماید.
2- با فریز کردن ضایعه وضعیت هیپراسموتیک در سلول ها به وجود می آید و چنین شرایطی منجر به تخریب ناگهانی ضایعات و سلول های آسیب دیده می گردد.
3- التهاب محل ضایعات که واکنش طبیعی پوست در برابر مرگ سلول هاست. مدیریت و کنترل این مرحله بسیار مهم است چون می تواند تشکیل تاول و اسکار را به همراه داشته باشد.
- داروهای موضعی که به شکل محلول ها و قطره هایی همچون پودوفیلوکس وجود دارد.
- عمل جراحی که با بریدن زائده ها به درمان آن پایان می دهند.
- الکتروکوتریزاسیون که به وسیله ی نیروی جریان برق اقدام به سوزاندن زائده های گوشتی می کنند.
- لیزر درمانی که با استفاده از تاباندن پرتوهای اشعه ی لیزر بر روی زگیل ها صورت می پذیرد و به عنوان موثرترین و قطعی ترین روش برای درمان قطعی شناخته شده است.لیزر درمانی به وسیله ی گاز دی اکسید کربن یکی از بهترین و موثرترین روش های درمان است.
طی این فرایند درمانی اشعه ی لیزر به صورت مستقیم بر روی زائده ها تابانده می شود. بافت های آسیب دیده انرژی گرمایی اشعه ی لیزر را جذب کرده و پس از آن تبخیر می شوند.
مزیت اصلی این روش در این است که در لیزر درمانی هیچ اثری از چاقو و تیغ جراحی نیست و همه چیز به وسیله ی قدرت اشعه ی لیزر انجام می شود.دقت این روش به قدری بالاست که هیچگونه آسیبی به بافت های سالم نخواهد رسید و فقط بافت های آسیب دیده هدف قرار می گیرند.
همچنین به علت قدرت بالای نفوذ، اشعه ی لیزر می تواند به عمیق ترین بافت های بدن نفوذ کرده و این بیماری را به طور کامل ریشه کن کند. در نتیجه تهاجم عمیق تر و بیشتری به ویروس این بیماری صورت می گیرد و به همین دلیل به عنوان درمان قطعی زگیل تناسلی شناخته می شود.
لیزر درمانی به علت اینکه کمترین میزان سوزش ، درد و خونریزی را به همراه دارد و کمترین میزان عوارض را از خود به جای می گذارد بهترین گزینه برای افرادی است که به سایر درمان ها پاسخ کافی نداده اند یا در شرایط خاصی مانند بارداری به سر می برند.
بر اساس مطالعات صورت گرفته میزان موفقیت درمان روش لیزر درمانی نسبت به سایر روش های درمانی مثل کرایوتراپی در پاکسازی کامل این عارضه در جلسه ی اول بدون عود مجدد حدود 2 برابر موثرتر شناخته شد.