سیفلیس یک عفونت است که در اغلب موارد از طریق تماس جنسی منتقل می شود. این بیماری معمولا به صورت زخم در ناحیه تناسلی، دهان یا راست روده آغاز می شود. باکتری سیفلیس می تواند برای مدت طولانی بدون علامت در بدن بماند. اگر بیماری سیفلیس درمان نشود می تواند به چشم ها، استخوان ها، قلب، مغز و ماهیچه ها آسیب برساند. به همین دلیل، تشخیص به موقع این بیماری از اهمیت بالایی برخوردار است. در این مقاله از ونک لیزر با ما همراه باشید تا بیشتر با بیماری سیفلیس آشنا شوید.
سیفلیس چیست ؟
سیفلیس یا سفلیس یکی از انواع بیماری هایی است که از طریق رابطه جنسی منتقل می شود، و در دسته بیماری های STD قرار دارد. عامل این بیماری نوعی باکتری به نام Treponema pallidum است. این عامل بیماری از طریق برقراری رابطه جنسی با فرد آلوده و یا بوسه در اطراف زخم های او ایجاد می شود. این بیماری نیاز به درمان فوری دارد زیرا در غیر این صورت آسیب های جدی بر بدن و بر روی قلب و مغز به همراه دارد.
مراحل بیماری سیفلیس
سیفلیس مرحله به مرحله پیشرفت میکند. علائم سیفلیس در هر مرحله متفاوت است. اما ممکن است مراحل با هم تداخل داشته باشند. و علائم همیشه به یک ترتیب اتفاق نمی افتند. ممکن است فرد سال ها بدون علائم به سیفلیس مبتلا باشد. در زیر به بررسی مراحل مختلف بیماری سفلیس و علائمی که ایجاد می کنند می پردازیم.
سیفلیس اولیه
این مرحله از سفلیس بین 3 تا 90 روز بعد از برقراری رابطه جنسی با فرد آلوده ایجاد می شود. مهمترین نشانه سیفلیس اولیه ایجاد زخمی عفونی تحت عنوان شانکر است. این زخم در محل تماس با فرد آلوده ایجاد می شود. زخم شانکر بدون درد است اما عفونت بسیاری را به همراه دارد. شایع ترین محل ایجاد شانکر داخل دهان، اندام جنسی و مقعد است. شانکر به خودی خود در عرض 3 تا 6 هفته بهبود می یابد.
سیفلیس ثانویه
این مرحله از سفلیس مرحله ای پر نشانه به شمار می رود به همین دلیل ممکن است با سایر بیماری های شایع نظیر آنفولانزا و هموروئید به اشتباه تشخیص داده شود. از جمله علائمی که این مرحله ایجاد می کند، می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تب
- گلو درد
- کاهش وزن
- ریزش مو
- درد مفاصل
- تورم غدد لنفاوی
با گذر زمان این علائم از بین میروند اما اگر درمان صورت نگیرد فرد همچنان مبتلا به سیفلیس می ماند.
سیفلیس نهفته
اگر سیفلیس درمان نشود، بیماری از مرحله ثانویه به مرحله نهفته منتقل می شود. این مرحله هیچ علامت و نشانه ای را به همراه ندارد به همین دلیل به آن سیفلیس نهفته می گویند. مرحله نهفته می تواند سال ها طول بکشد. علائم ممکن است هرگز عود نکند. اما بدون درمان، ممکن است منجر به بروز عوارضی شود.
سیفلیس ثالثیه
- این مرحله آخرین و البته خطرناک ترین مرحله از سیفلیس است که 10 تا 30 % از افرادی که تحت درمان قرار نمی گیرند، دچار آن می شوند. این مرحله ممکن است سالها پس از ابتلا به عفونت اولیه ایجاد شود و منجر به بروز موارد زیر شود:
- نابینایی
- ناشنوایی
- مشکلات ذهنی
- بیماری های قلبی
- تخریب بافت های نرم و استخوان ها
راه های انتقال سیفلیس
عامل سیفلیس، باکتری ترپونما پالیدوم است. رایج ترین راه انتقال سیفلیس از طریق تماس با زخم فرد مبتلا در حین رابطه جنسی واژینال، دهانی یا مقعدی است. سیفلیس در مراحل اولیه و ثانویه مسری است. گاهی اوقات ممکن است در اوایل دوره نفهته نیز منتقل شود. در موارد نادرتر سیفلیس از طریق بوسیدن منتقل شود. همچنین گاهی در دوران بارداری، زایمان یا از طریق شیردهی به نوزادان منتقل میشود.
سیفلیش از طریق تماس گاه به گاه اشیایی که فرد مبتلا لمس کرده سرایت نمی کند. همچنین با استفاده از توالت، وان حمام، لباس، ظرف غذاخوری، استخر یا جکوزی مشترک با فرد آلوده نیز منتقل نمی شود.
به نقل قول از mayoclinic:
Once cured, syphilis doesn’t come back on its own. But you can become infected again if you have contact with someone’s syphilis sore
ترجمه: پس از درمان، سیفلیس به خودی خود عود نمی کند. اما اگر با زخم سیفلیس کسی تماس داشته باشید، می توانید دوباره آلوده شوید.
منبع: https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/syphilis/symptoms-causes/syc-20351756
عوامل خطر سیفلیس
برخی از افراد بیشتر در معرض ابتلا به سیفلیس قرار دارند، این گروه شامل افراد زیر است:
- رابطه جنسی محافظت نشده
- داشتن بیشتر از یک شریک جنسی
- افراد مبتلا به ویروس اچ آی وی
تشخیص سیفلیس
برای تشخیص بیماری سیفلیس چند آزمایش وجود دارد. با استفاده از روش های زیر بیماری سیفلیس تشخیص داده می شود:
- آزمایش خون
- تست مایع ناشی از زخم
- تست مایع نخایی
درمان سفلیس
درمان سیفلیس به عنوان عفونت باکتریایی به ویژه اگر زود تشخیص داده شود کار مشکلی نبوده و لازم است از آنتی بیوتیک مناسب آن استفاده نمایید. مصرف آنتی بیوتیک باید تحت نظر پزشک و با تشخیص او صورت گیرد.
آنتی بیوتیکی که معمولاً برای درمان سیفلیس مصرف می شود، پنی سیلین است. اما در مواردی پزشک مصرف آنتی بیوتیک های خوراکی نظیر داکسی سایکلین، آزیترومایسین یا سفتریاکسون را تجویز می نماید. شاید لازم باشد در طول درمان در بیمارستان بستری شوید. هر چقدر زودتر برای درمان سفلیس اقدام کنید، زودتر به نتیجه دلخواه خود می رسید.
عوارض بیماری سیفلیس
اگر سیفلیس درمان نشود می تواند منجر به آسیب رسیدن به تمامی قسمت های بدن شود. همچنین این بیماری می تواند منجر به بروز عوارضی در دوران بارداری شود. درمان نمی تواند آسیبی که از قبل اتفاق افتاده را بهبود ببخشد اما می تواند از بروز آسیب های جدید جلوگیری کند. برخی از عوارض سیفلیس عبارتند از:
- ظاهر شدن برجستگی ها روی پوست، استخوان ها، کبد یا سایر قسمت های بدن
- ایجاد مشکلات عصبی از جمله سردرد، سکته، مننژیت، ناتوانی در حرکت دادن برخی از اعضای بدن و سردرگمی
- مشکلات چشمی مانند درد یا قرمزی چشم، تغییر در بینایی و کوری
- مشکلات مربوط به گوش مانند کم شنوایی و وزوز گوش
- مشکلات قلبی و عروقی مانند برآمدگی و تورم آئورت و آسیب به دریچه های قلب
- افزایش خطر ابتلا به HIV
- افزایش خطر سقط جنین، مرده زایی یا مرگ نوزاد چند روز بعد از تولد
پیشگیری از سیفلیس
مطمئن ترین راه برای پیشگیری از سیفلیس دقت در انتخاب شریک جنسی و برقراری ارتباط جنسی سالم است، در این باره نکاتی وجود دارد که رعایت آنها می تواند در پیشگیری از سفلیس موثر باشد. روش های پیشگیری از سیفلیس عبارتند از:
- استفاده از کاندوم هنگام برقراری رابطه جنسی حتی رابطه دهانی
- انجام آزمایش های مربوط به بیماری های مقاربتی
- استفاده از سرنگ های نو و تمیز، زیرا سفلیس از راه خون و استفاده از سرنگ های آلوده نیز منتقل می شود
سوالات متداول در مورد بیماری سیفلیس
در مرحله اول سیفلیس، یک زخم کوچک و صاف روی اندام تناسلی، دهان یا لبها است که ممکن است شبیه جوش باشد. در مرحله دوم سیفلیس، بثورات پوستی قرمز یا قهوه ای ایجاد می شود. این بثورات از یک ناحیه شروع می شود اما در نهایت کل بدن را می پوشاند.
علائم سیفلیس در خانمها ممکن است بر روی فرج، داخل یا اطراف واژن، اطراف مقعد، داخل راست روده، روی لب یا در دهان ظاهر میشوند.
علائم سفلیس در مردان روی آلت تناسلی، کیسه بیضه، زیر پوست ختنه گاه آلت تناسلی، اطراف مقعد، داخل راست روده، روی لب یا در دهان ظاهر میشوند.
بله. در حالی که ابتلا به سیفلیس در اثر بوسیدن نادر است، اما با تماس مستقیم با زخم سیفلیس میتوان به آن مبتلا شد. در نتیجه ممکن است در صورت بوسیدن زخم فرد مبتلا سیفلیس منتقل شود.
بله. در صورت عدم درمان سیفلیس در بارداری تا 40 درصد امکان انتقال سیفلیس به جنین وجود دارد. همچنین ممکن است نوزاد در حین زایمان با تماس با واژن به سیفلیس مبتلا شود. برخی دیگر از عوارض سیفلیس در بارداری شامل زایمان زودرس، وزن کم نوزاد در هنگام تولد، مرده زایی و مرگ بعد از به دنیا آمدن است.
بله. عفونت ناشی از سیفلیس با استفاده از آنتی بیوتیک ها کاملا درمان می شود.
بله پس از درمان ممکن است دوباره به سیفلیس مبتلا شد به همین دلیل مهم است که رابطه جنسی ایمن داشته باشید.