عمل شقاق مقعدی به روش های متعددی از جمله اسفنکترومی باز و بسته، فیشرکتومی و فلپ پیشرفته انجام می شود. بسته به وضعیت شقاق پزشک بهترین نوع جراحی فیشر را برای درمان توصیه می کند. شقاق اگر در مراحل اولیه تشخیص داده شود ممکن است با استفاده از داروها یا روش های خانگی درمان شود. اما اگر شقاق پیشرفت کرده، عفونت کند یا به سایر درمان ها جواب ندهد به جراحی نیاز است. در این مقاله از ونک لیزر با ما همراه باشید تا بیشتر با روش های عمل شقاق آشنا شوید.
عمل شقاق به روش اسفنکتروتومی
جراحی شقاق مقعدی با استفاده از اسفنکتروتومی برای شقاق مقعدی مزمن استفاده می شود که با سایر روش ها درمان نمی شود یا علائم شدیدی از خود نشان می دهد. استفاده از این روش برای درمان شقاق به کاهش اسپاسم و درد کمک می کند و جز موثرترین روش های درمان فیشر به شمار می رود. اما جراحی اسفنکتروتومی می تواند عوارضی مانند بی اختیاری ایجاد کند. اسفنکتروتومی به دو روش باز و بسته انجام می شود.
جراحی فیشر با اسفنکتروتومی باز
در این روش پزشک با استفاده از یک آنوسکوپ محل دقیق شقاق را مشخص می کند. سپس از یک چاقوی جراحی یا الکتروکوتر برای برش عضله زیر آن استفاده می کنند. با استفاده از این روش تنش از بین می رود و جریان خون بهبود پیدا می کند و در نتیجه منجر به بهبود شقاق می شود. در اغلب موارد اسفنکتروتومی تحت بیهوشی عمومی انجام می شود و حدود 30 دقیقه طول می کشد.
عمل شقاق با اسفنکتروتومی بسته
در این روش همانند اسفنکتروتومی باز با استفاده از آنوسکوپ محل فیشر مشخص می شود و همچنین با چاقوی جراحی عضله سمت راست یا چپ آن برش داده می شود. اما در این روش زخم باز گذاشته نمی شود بلکه با استفاده از بخیه بسته می شود.
عمل شقاق با لیزر
عمل شقاق با استفاده از لیزر یک روش درمان جدید و کم تهاجمی است. در این روش با استفاده از لیزر یک برش کنترل شده و دقیق در عضله اسفنکتر داخلی ایجاد می شود. این برش به شل شدن عضلات و کاهش اسپاسم کمک می کند. لیزر شقاق نسبت به سایر روش ها مزایایی از جمله سرپایی بودن، بهبود سریع و حداقل درد و خونریزی را به بیمار ارائه می دهد.
عمل شقاق با فیشرکتومی
این روش تحت بیهوشی عمومی یا موضعی انجام می شود. در فیشرکتومی از یک اسکالپل برای ایجاد برشی در اطراف شقاق استفاده می کند. سپس فیشر کاملا بریده شده و خارج می شود. همراه با شقاق چین های پوستی و اسکین تگ های اطراف آن نیز برداشته می شوند. بعد از جراحی اصلی ممکن است پزشک از آنوپلاستی برای ترمیم و بازسازی مقعد استفاده کند.
جراحی شقاق با فلپ پیشرفته
در روش فلپ پیشرفته از بافت یا پوست سالم قسمت دیگری از بدن برای ترمیم زخم و قسمت آسیب دیده استفاده می شود. این روش برای بیمارانی مورد استفاده قرار می گیرد که عضلات اسفنکتر آنها ضعیف است و با استفاده از یک پوست و بافت سالم احتمال بهبود زخم شقاق آنها بالاتر می رود.
عوارض بعد از عمل شقاق
از آنجایی که روش های جراحی برای درمان شقاق تهاجمی هستند و با استفاده از چاقوی جراحی انجام می شوند می توانند مانند هر عمل دیگری همراه با عوارض جانبی باشند. برخی از عوارض عمل فیشر عبارتند از:
عفونت: خارج شدن ترشحات، تورم و درد تا چند روز بعد از عمل طبیعی است اما اگر علائمی مانند تب، درد غیرقابل تحمل و احتباس ادراری دارید می تواند نشانه عفونت باشد و باید به پزشک مراجعه کرد.
خونریزی: خونریزی جزئی بعد از جراحی شقاق طبیعی است. بسیاری از بیماران دفع مکرر لخته های کوچک و خونریزی را بعد از اجابت مزاج گزارش می دهند. اگر خونریزی برای مدت طولانی بعد از عمل ادامه پیدا کند می تواند خطرناک باشد و باید به پزشک مراجعه کرد.
ایجاد فیستول: ممکن است بعد از انجام عمل جراحی عوارضی مانند تشکیل آبسه و فیستول رخ دهد اما این امر نادر است.
بی اختیاری: یکی از شایع ترین عارضه های بعد از عمل شقاق بی اختیاری است. این امر به دلیل تحریک اعصاب لگن رخ می دهد. علائم بی اختیاری بعد از جراحی شقاق شامل درد، ناراحتی، فشار ضربان دار، احساس تخلیه ناقص و میل مکرر به ادرار کردن است.
گسترش پارگی به عضلات اطراف: آسیب به عضلات اسفنکتر اطراف مقعد یکی دیگر از عوارض جراحی فیشر است که می تواند منجر به بی اختیاری شود.
بعد از عمل شقاق چی بخوریم
پس از جراحی شقاق، بدن به مواد مغذی مناسب برای جلوگیری از یبوست و به حداقل رساندن تحریک در ناحیه مقعد نیاز دارد. یک رژیم غذایی برنامه ریزی شده می تواند نقش مهمی در کاهش درد، التهاب و خطر عوارض داشته باشد و کمک کند تا در اسرع وقت به فعالیت های معمول خود بازگردید. رژیم غذایی بعد از عمل شقاق عبارت است از:
- غذاهای پر فیبر مانند جو، برنج قهوه ای و نان گندم کامل و میوه های فیبری مانند سیب، گلابی، انواع توت ها و آلو و همچنین سبزیجاتی مانند کلم بروکلی، اسفناج و هویج
- پروتئینهای بدون چربی مانند مرغ بدون پوست، ماهی و تخم مرغ و پروتئین های گیاهی مانند لوبیا و عدس
- چربی های سالم مانند آووکادو، آجیل، دانه ها و روغن زیتون
- غذاهای غنی از پروبیوتیک شامل ماست
- نوشیدن آب به مقدار زیاد
همچنین بعد از عمل فیشر باید از مصرف غذاهای تند، فرآوری شده، کافئین و غذاهایی که به سختی هضم می شوند خودداری کرد.
مراقبتهای بعد از عمل جراحی فیشر
بهبود کامل بعد از عمل جراحی فیشر معمولا به مدت 6 هفته زمان می برد. در این بین می توانید با استفاده از مراقبتهای بعد از عمل جراحی فیشر به روند بهبود خود کمک کنید. برخی از اقداماتی که می توانید انجام دهید عبارتند از:
- برای درد بعد از عمل شقاق داروهای مسکن خود را به طبق تجویز پزشک مصرف کنید.
- پمادها و کرم های تجویز شده توسط پزشک را به موقع و طبق دستور استفاده کنید.
- برای کنترل درد و تورم از حمام آب گرم استفاده کنید.
- برای بهبود سریع تر بعد از استحمام حتما ناحیه مقعد را به خوبی خشک کنید.
- بعد از هر بار اجابت مزاج، ناحیه مقعد را به خوبی تمیز و خشک کنید.
- برای جلوگیری از یبوست بعد از عمل فیشر از نرم کنندهای مدفوع استفاده کنید.
- از غذاهای حاوی فیبر و مکمل های فیبر استفاده کنید.
سوالات متداول در مورد عمل شقاق مقعدی
عمل شقاق باعث درد خفیف می شود در واقع گفته میشود که جراحی شقاق درد کمتری نسبت به خود شقاق دارد.
جراحی فیشر به عنوان یکی از موثرترین روشهای درمان برای شقاق مقعدی در نظر گرفته می شود، بیش از 9 نفر از 10 نفر نتایج خوبی را بعد از انجام این عمل دریافت می کنند.
بعد از عمل فیشر می توان به طور معمول دفع مدفوع را انجام داد. توصیه می شود بعد از انجام این عمل از نرم کننده های مدفوع استفاده شود تا از یبوست جلوگیری شود.
بعد از عمل جراحی شقاق ممکن است راه رفتن مقداری سخت باشد اما برای کمک به بهبود جریان خون و جلوگیری از یبوست توصیه می شود که روزانه مقداری قدم بزنید.
